ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΔΥΝΑΜΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΔΥΝΑΜΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ

Άρθρο του Dr. Βασίλη Αγ. Δρούγα  BSc.MSc.PhD, PgS

Πολλές φορές, κατά την προπόνηση ή σε μια πραγματική εφαρμογή, προσπαθούμε να επιτύχουμε μεγάλη δύναμη και συνεπώς μεγάλη ισχύ. Αυτό μπορεί να συμβαίνει  στην περίπτωση ενός κτυπήματος είτε σε λάκτισμα, είτε σε κάποια εφαρμοζόμενη τεχνική ή χτύπημα με τα χέρια, επί παραδείγματι μια γροθιά.
Τις περισσότερες φορές δίνουμε μικρή σημασία σε μεγέθη που πραγματικά έχουν άμεση σχέση με την κίνησή μας. Αυτό μπορεί πιθανόν να οφείλεται στη έλλειψη γνώσεων που μπορεί να σχετίζονται με την Εργοφυσιολογία και τη Φυσική ή τη Βιοκινητική.
Είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε ότι η δύναμη δεν παράγεται μόνο από τους μύες, αλλά είναι το αποτέλεσμα μιας συνεργασίας πολλών διαφορετικών μεγεθών και μελών του σώματός μας και φυσικά της μυϊκής μας ελαστικότητας. Σχετίζεται με την στροφή του σώματος, την ώθηση που δίνει ο κορμός κατά την κίνηση, τη σωστή στάση, την κινητική ισορροπία, την ταλάντωση που μπορεί να κάνει ο κορμός κατά την κίνηση και την δύναμη αντίδρασης από το έδαφος κυρίως αυτή, η οποία προκύπτει από το πέλμα συνήθως του ποδιού που έπεται της κατεύθυνσης της κίνησης, που αποδίδει την ώθηση προς τα εμπρός.
Όμως, η Δύναμη από τη Φυσική σχετίζεται με ένα μέγεθος που μπορεί από την Κλασσική Μηχανική να έχει άμεση σχέση με την παραγωγή της και την αριθμητική της ποσότητά κατά την κίνηση. Το μέγεθος αυτό με το οποίο σχετίζεται η Δύναμη είναι η Ορμή. Αυτή αντιπροσωπεύει το γινόμενο της Ταχύτητας πολλαπλασιασμένο επί την Μάζα του κινούμενου σώματος, εν προκειμένου του μέλους του σώματός μας που χρησιμοποιούμε σε κάποια εφαρμογή.
Έτσι, λοιπόν, μια μεγαλύτερη μάζα παράγει μεγαλύτερη ορμή και φυσικά η μεγαλύτερη ταχύτητα επίσης την πολλαπλασιάζει. Ο μαθηματικός τύπος που περιγράφει το μέγεθος της ορμής στη Φυσική είναι Ρ = m.U όπου m είναι η μάζα του κινούμενου σώματος και U είναι η ταχύτητά του. Η μεταβολή τώρα της ορμής, όταν μεταβάλλεται η ταχύτητα, δίνεται από τον τύπο ΔP = m.ΔU όπου το ΔU παριστάνει τη μεταβολή της ταχύτητας.
Θα σας δώσω ένα παράδειγμα για να καταλάβετε πιο εύκολα αυτή τη μεταβολή:
Αν θεωρήσουμε ότι η γροθιά μας κινείται με 40 μέτρα ανά δευτερόλεπτο, τότε τη στιγμή που θα κτυπήσει πάνω σε ένα εμπόδιο θα μηδενιστεί ακαριαία η ταχύτητά της, εφόσον δεν θα επιτρέπεται να διαπεράσει το εμπόδιο και εφόσον αυτό δεν έχει ελαστικότητα. Έτσι, η μεταβολή θα γίνει σε αντίστοιχους αριθμούς ΔU =40m/sec, δηλαδή σε μέτρα το δευτερόλεπτο, όσο η αρχική τιμή της πριν χτυπήσει στο στόχο.
Αν δούμε τον τύπο που περιγράφει τη σχέση της δύναμης με τη μεταβολή της ορμής για ένα σώμα από τη Φυσική, θα έχουμε τον εξής: F=ΔP/Δt. Αυτός ο τύπος δείχνει ότι η δύναμη που αντιστοιχεί στη μεταβολή της ορμής κατά την κίνηση ενός σώματος, σχετίζεται και με το χρονικό διάστημα αυτής της μεταβολής. Δηλαδή με το πόσο γρήγορα αλλάζει η κίνησή μας στο χρόνο. Μάλιστα όσο πιο μικρό είναι το χρονικό διάστημα αυτό που θα μεσολαβήσει, τόσο μεγαλύτερη είναι και η δύναμη πού ισοδυναμεί σε αυτή τη μεταβολή. Αυτό φυσικά δεν συμβαίνει μόνο όταν το σώμα που μελετάμε σταματάει, δηλαδή παύει να έχει ταχύτητα, αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, ακόμα και όταν αλλάζει η κατεύθυνση της κίνησης που κάνουμε.
Για παράδειγμα, σε μια περίπτωση που χρησιμοποιούμε το σώμα μας για αποφυγή ή για μια παράκαμψη ή μια παραπλανητική κίνηση. Έτσι, μπορούμε να παράγουμε μεγάλη δύναμη F  σε κάθε περίπτωση λαμβάνοντας υπόψη τους δύο επόμενους τρόπους:
1ος να κινηθούμε πολύ γρήγορα και
2ος να το κάνουμε πολύ σύντομα, δηλαδή σε μικρό χρονικό διάστημα.
Φυσικά αν συσχετίσουμε και τα δύο, δηλαδή αύξηση της ταχύτητας και ελάττωση του χρόνου στο χτύπημα ή στη μεταβολή της, τότε η δύναμη που θα παραχθεί θα είναι πολύ πιο μεγάλη. Θέλω να επισημάνω ότι τα ίδια συμβαίνουν και στην περίπτωση που η ταχύτητα τείνει να ελαττωθεί, απλά η δύναμη έχει πλέον διαφορετική κατεύθυνση.
Σκεφθείτε τον παρακάτω συλλογισμό. Για να σταματήσω ένα αυτοκίνητο που έχει αναπτύξει κάποια ταχύτητα, θα πρέπει να εφαρμόσω σε αυτό μια αντίθετη δύναμη από την κίνηση του, δηλαδή από εκείνη την κατεύθυνση που είχε το σώμα όταν κινούνταν. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τα φρένα του αυτοκινήτου για να σταματήσει. Αν όμως θέλουμε το ίδιο αυτοκίνητο να αποκτήσει μεγαλύτερη ταχύτητα, θα πρέπει να εφαρμόσουμε σε αυτό μια δύναμη που θα έχει την ίδια κατεύθυνση με την κίνηση του οχήματος. Αυτό μεταφράζεται στη Φυσική σαν δύναμη που προκύπτει από τη μεταβολή της ταχύτητας.
Σκεφθείτε τη δύναμη που δέχεται ένα αυτοκίνητο όταν χτυπάει πάνω σε ένα εμπόδιο και σταματάει. Στην περίπτωση της μετωπικής κρούσης, αυτή είναι υπερβολικά μεγάλη και έχει κατεύθυνση από το εμπόδιο προς το όχημα. Το αντίθετο όμως θα συμβεί στην περίπτωση που το όχημα δεχθεί ένα χτύπημα από πίσω καθώς μετακινείται με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ταχύτητά του. Τότε η δύναμη θα έχει την ίδια κατεύθυνση με την κατεύθυνση της κίνησης του οχήματος και φυσικά θα το επιταχύνει. Αυτό για παράδειγμα έχει σημαντική εφαρμογή στην περίπτωση που ωθούμε κάποιον προς μια ρίψη ή εξοστρακίζουμε την τεχνική του όπως συμβαίνει στην περίπτωση των τεχνικών αποφυγής και εξοστρακισμού.
Το παρακάτω σχήμα δείχνει πως μπορούμε με τη δύναμη να αυξήσουμε την ταχύτητα και το αντίστροφο, δηλαδή η αύξηση της ταχύτητας να έχει προκύψει από κάποια σχετική δύναμη πάνω στο σώμα.

Η κίνησή μας όμως αλλάζει όταν συμβαίνει το παρακάτω:

Στις δύο παραπάνω περιπτώσεις η αλλαγή στην κατεύθυνση της δύναμης επιδράει ανάλογα και στην ταχύτητα. Έχω θεωρήσει για λόγους απλότητας και κατανόησης την κίνηση πάνω σε μια ευθύγραμμη τροχιά.
Ας δούμε όμως, για τον παραπάνω συλλογισμό, ένα απλό αριθμητικό παράδειγμα:
Αν θεωρήσουμε ότι η γροθιά μας κατευθύνεται σε ένα στόχο με την ταχύτητα των 40m/sec (μέτρων ανά δευτερόλεπτο),  τότε αν μπορέσουμε να έχουμε επαφή με το στόχο τη στιγμή του μηδενισμού της παραπάνω ταχύτητας, μέσα σε 1 sec (δευτερόλεπτο), τότε η δύναμη που θα παράγουμε αντιστοιχεί σε 40:1 = 40 Νιούτον. Αν όμως η διάρκεια της κρούσης της γροθιάς στο στόχο γίνει μόλις 0,5 sec δευτερόλεπτα, τότε η δύναμη που θα παραχθεί κατά την επαφή θα είναι για την ίδια ταχύτητα 40:0,5 = 80 Νιούτον.
Παρατηρούμε λοιπόν ότι η δύναμη πολλαπλασιάζεται αντίστροφα ανάλογα με το χρόνο και αυτό είναι πολύ σημαντικό στις παρατηρήσεις μας και στην παραγωγή δύναμης. Αν κάποιος αθλητής, λοιπόν, δεν μπορεί να επιτύχει πολύ μεγάλες ταχύτητες, μπορεί όμως να εκπαιδευτεί στο να διατηρεί την επαφή στο χτύπημα σε πολύ μικρό χρόνο, ώστε να παράγει εξίσου πολύ μεγάλη δύναμη σε ελάχιστο χρονικό διάστημα.
Ας δούμε ένα απλό μαθηματικό διάγραμμα για να καταλάβουμε τι πραγματικά συμβαίνει.

Από το διάγραμμα μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι όσο μεγαλώνει ο χρόνος, που αντιστοιχεί στη διάρκεια της επαφής, τόσο η δύναμη μικραίνει και μάλιστα αυτή η ελάττωση συμβαίνει πολύ απότομα. Τα ίδια ισχύουν ακόμα και όταν η δύναμη επιδράει εν κινήσει. Αντίθετα, όταν ο χρόνος μικραίνει τότε η δύναμη αυξάνεται πολύ απότομα.
Πρέπει λοιπόν να δοθεί σημαντικό βάρος στην εκπαίδευση ώστε να μπορεί κάποιος να επιτύχει πολύ μεγάλες ταχύτητες κατά την εφαρμογή μιας τεχνικής και μάλιστα να επιτυγχάνει πολύ μικρό χρόνο κρούσης. Μπορείτε να ανατρέξετε σε προηγούμενο άρθρο μου, που σχετίζεται με τη μυϊκή ελαστικότητα για την παραγωγή μεγάλης ταχύτητας κατά την κίνηση ενός μέλους του σώματός μας για να κατανοήσετε την αξία της μυϊκής ελαστικότητας. Στο άρθρο μου αυτό περιγράφω ότι η μυϊκή ελαστικότητα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη ταχύτητας.
Για να επιτύχουμε όμως πολύ μικρό χρόνο κατά την επαφή, θα πρέπει να δουλέψουμε πάρα πολύ την ικανότητα των μυώνων μας να παρέχουν ανακλαστικές ικανότητες και να παράγουν γρήγορα και ελαστικά δυνάμεις επαναφοράς. Ένας σκληρός και ογκώδης μυς δεν μπορεί να το καταφέρει αυτό πολύ εύκολα, ούτε και μια μυϊκή ομάδα που έχει εκπαιδευτεί να παράγει δύναμη μόνο κατά ένα τρόπο χωρίς να συνεργάζεται αποτελεσματικά και με σχετικές με αυτήν μυϊκές ομάδες, μικρότερες μεν αλλά ουσιαστικής σημασίας, δεν μπορεί να αποδώσει το μέγιστο στην ισχύ.
Πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη ότι με την αύξηση της ηλικίας μας, οι μύες χάνουν την ελαστικότητά τους και γίνονται λιγότερο παραγωγικοί ενώ αν δεν έχουμε φροντίσει να τους κάνουμε να συνεργάζονται μεταξύ τους, μάλιστα και με τις μικρότερες μυϊκές ομάδες, αυτό το αποτέλεσμα που θα βλέπουμε με την πάροδο των χρόνων θα είναι πραγματικά απογοητευτικό.
Έτσι, η εκπαίδευση με βάρη σηκώνοντας μεγάλες ποσότητες κιλών, λιγότερο ωφελεί από ότι θα μπορούσαμε να καταφέρουμε αν χρησιμοποιούσαμε βάρη πολύ μικρότερων κιλών και μάλιστα  κάνοντας εκρηκτικές επαναλήψεις. Άν και η άποψη των επιστημόνων συμπίπτει εδώ με την άποψη των παραδοσιακών Μάστερ που τονίζουν ότι η εκπαίδευση στη σκιαμαχία, δηλαδή  σε εικονικό στόχο κάνει όλες τις μυϊκές ομάδες να αποκτούν μεγαλύτερη ελαστικότητα και συνεκτικότητα μεταξύ τους κατά τη χρήση τους.
Η εικονική μάχη και η προσπάθεια για επίτευξη υψηλών ταχυτήτων βοηθάει στην παραγωγή εκρηκτικών κινήσεων και μοντέλων μυϊκής συνεκτικότητας, τα οποία συνεργατικά μπορούν να προσφέρουν πολύ μεγαλύτερη ισχύ από ότι αν θα χρησιμοποιούνταν τυποποιημένα μόνο μια μυϊκή ομάδα και με έναν δεδομένο τρόπο χρήσης. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι κάθε χρονική στιγμή το μοντέλο της μάχης αλλάζει και έτσι και η ικανότητα χρήσης μιας μόνο διακεκριμένης τεχνικής πέφτει στο κενό, αυτός είναι και ο πιο σημαντικός ίσως λόγος, που τις περισσότερες φορές σε ελεύθερη μάχη είναι λιγοστές εκείνες οι τεχνικές, που αποδίδουν το μέγιστο της δύναμης που προσπαθούμε να επιτύχουμε ή τουλάχιστον που θα περιμέναμε.
Τι θα πρέπει τελικά να κάνουμε σε μια προπόνηση, που θέλουμε να επιτύχουμε το μέγιστο δυνατό και καλύτερο αποτέλεσμα από πλευράς ισχύος και φυσικά ισορροπίας;
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Θέλουμε κινητική και στατική ισορροπία, άρα όλες οι μυϊκές ομάδες θα πρέπει να εκπαιδευτούν ώστε να συνεργάζονται τέλεια μεταξύ τους όποτε αυτή η συνεργασία απαιτηθεί.
Που θα πρέπει να στοχεύουμε;

• Να έχουμε μυϊκή ελαστικότητα.
• Να μπορούμε να παράγουμε μεγάλη ταχύτητα κατά την κίνηση, αυτό θα γίνει και με την συνεργασία του κορμού με ελαστικές στροφές σε μικρό χρόνο.
• Να περιορίσουμε την σκληρότητα των μυών της πλάτης και των ραχιαίων.
• Να αποκτήσουμε ελαστικότητα των μυών της λεκάνης.
• Να αποκτήσουμε σωστή και ευέλικτη στάση που θα μπορεί να αλλάζει πολύ εύκολα (αυτό σχετίζεται με ένα σωστό πάτημα στο έδαφος).
• Να επιτύχουμε καλά αντανακλαστικά και μικρό χρόνο επαφής της κρούσης με το στόχο.
• Πολλές επαναλήψεις στην τεχνική που θα εφαρμόσουμε.
• Συγκέντρωση στο στόχο.
• Βελτίωση της συνολικής ελαστικότητας του κορμού, που θα μας βοηθήσει στην επίτευξη καλής συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών μυϊκών ομάδων και στην αλτική μας ικανότητα.

Επίσης, σε κάθε περίπτωση πρέπει να γνωρίζουμε ότι ένα καλό αποτέλεσμα δεν έρχεται ποτέ γρήγορα ... απαιτείται κόπος, επανάληψη, χρόνος, επιμονή στο στόχο, βελτίωση σφαιρικά της σωματικής μας και της φυσικής μας κατάστασης και, τέλος, πνευματική και σωματική χαλάρωση. Όσο περισσότερη δύναμη βάζουμε στην κίνηση τόσο οι μύες μας, γίνονται λιγότερο αποδοτικοί κατά την επαφή και φυσικά ο χρόνος που μετρήσαμε παραπάνω μεγαλώνει, με αποτέλεσμα η δύναμη που παράγεται κατά την επαφή να γίνεται κατά πολύ μικρότερη.
Dr.Bill Ag.Drougas
Copyright ©2012

Η Μυική Ελαστικότητα και η Παραγωγή Δύναμης

Άρθρο του Dr. Βασίλη Αγ. Δρούγα  BSc.MSc.PhD, PgS

Η μαχητική ικανότητα σχετίζεται με την ικανότητα αντίληψης, την προσαρμοστικότητα και την ελαστικότητα των μυϊκών ομάδων που συμμετέχουν στην κίνηση. Αυτό είναι πολύ σημαντικό ιδιαίτερα σε εφαρμογές τεχνικών στο παραδοσιακό Γου Σού όπου οι αντιδράσεις και η παραγωγή δύναμης σε σχέση με το χρόνο είναι πολύ σημαντικές όπως συμβαίνει ιδιαίτερα  στο Σάντα.
Το Σάντα, που είναι μια από τις πλέον σημαντικές μορφές μαχητικής τεχνικής στα Κινέζικα στυλ, χρησιμοποιεί ένα μεγάλο αριθμό μυϊκών ομάδων κατά την κίνηση, έτσι καθίσταται ένα ιδιαίτερο στυλ εκπαίδευσης και λειτουργικής συνεργασίας μυών και αρθρώσεων.
Μάλιστα η συνεργασία αυτή θα πρέπει να είναι αρμονική, τέλεια, και να παράγει τη μέγιστη δυνατή ισχύ, σε λίγο χρόνο. Είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να επιτύχουμε το ποθητό αποτέλεσμα στην εφαρμογή της τεχνικής του Σάντα που σχετίζεται  με: Ταχύτητα, Ισορροπία,Ακρίβεια, Δύναμη, Ισχύ, Περιορισμένη ταλάντωση κορμού, Κινητική ισορροπία, Στατική ισορροπία, Ευλυγισία, Αλτικότητα, Ελαστικότητα και Επαναφορά.
Όλα τα παραπάνω έχουν μερικές βασικές συνιστώσες που σχετίζονται με το μυϊκό μας σύστημα αλλά και με τις αρθρώσεις που η κίνησή τους  ενεργοποιείται κατά την εφαρμογή της τεχνικής και έχει άμεση σχέση με την ικανότητα των μυώνων να δένουν αρμονικά σε αυτές και να συνεργάζονται πλήρως χωρίς πρόσθετη σπατάλη ενέργειας κατά τη χρήση τους.
Ένας έμπειρος μαχητής γνωρίζει πολύ καλά κάθε χρονική στιγμή το εύρος της κίνησης του μέλους του σώματός του που χρησιμοποιεί, το εύρος στο άνοιγμα της άρθρωσης, την παραγόμενη ισχύ της τεχνικής του και μπορεί να ελέγχει πολύ καλά και αποτελεσματικά το μυϊκό του σύστημα διατηρώντας την ελαστικότητα και την επαναφορά σε ικανοποιητικά επίπεδα.
Το μυϊκό μας σύστημα κατά την εκτέλεση μιας τεχνικής είτε αναφέρεται στα άνω, είτε στα κάτω άκρα, μπορούμε να το συσχετίσουμε με την ελαστική κίνηση ενός ελατηρίου που μαζεύει και τεντώνει αποθηκεύοντας και παράγοντας ενέργεια και συνεπώς ισχύ, που μπορεί από τη φυσική να μετρηθεί σε αντίστοιχη δύναμη όταν αναφερόμαστε σε επαφή ή σε αντίσταση. Για παράδειγμα επαφή γροθιάς στο σώμα, λαβή και έλξη ή άπωση στο σώμα του αντιπάλου.
Βέβαια η δύναμη αυτή δεν παράγεται μόνο από τη χρήση μιας και μόνο μυϊκής ομάδας αλλά ενισχύεται από την αντίστοιχη παραγωγή ισχύος που εμφανίζεται κατά τη μετατόπιση και άλλων μελών του κορμού όπου συνεισφέρουν σε σημαντικό βαθμό οι αρθρώσεις και φυσικά οι στάσεις που έχουν άμεση σχέση με την ικανότητα στήριξης, αυτό που θα ονομάζαμε στατική ισορροπία.
Στατική και Κινητική Ισορροπία
Η παραγόμενη δύναμη από ελαστικότητα είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη δύναμη που παράγεται από ένα σκληρό και δύσκαμπτο μυϊκό σύστημα κατά την κίνηση. Η ελαστικότητα και η δυνατότητα αποθήκευσης και παραγωγής ισχύος είναι πολύ σημαντικές ιδιαίτερα για μυϊκές ομάδες, που συμμετέχουν διαρκώς σε κίνηση και παραγωγή ισχύος αλλά και που καλούνται να λειτουργήσουν δυναμικά για τη στήριξη μεγάλου μέρους του υπολοίπου σώματος όπως γίνεται επί παραδείγματι με τους μύες των ποδιών, των ραχιαίων και των κοιλιακών.
Όταν ο συγχρονισμός κατά την κίνηση τέτοιων μυϊκών ομάδων καταστραφεί ή ως επί το πλείστων υστερεί, τότε η παραγωγή ισχύος μικραίνει και η ταλάντευση του σώματος γίνεται μεγαλύτερη, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται ασταθής κινητική ισορροπία ή με πιο απλά λόγια το σώμα να ταλαντώνεται χάνοντας τη δύναμή του και την ενέργειά του προς διάφορα σημεία και κατευθύνσεις που δεν έχουν προβλεφθεί εκ των προτέρων.

Έτσι μια δυνατή κίνηση προς τα εμπρός του κορμού, με τέντωμα του χεριού σε γροθιά εξασθενίζει λόγω της ταλάντωσης αυτής και γιατί η ισχύς και η ενέργεια φυσικά διαχέεται αν η ταλάντωση αυτή μεγαλώνει ή δημιουργεί πρόσθετη αστάθεια στον κορμό του αθλητή.
Έτσι το αποτέλεσμα είναι κατά πολύ μικρότερο από το αναμενόμενο. Η ισχύς της τεχνικής είναι μικρή και ο αθλητής περισσότερο επιρρεπής σε ταλαντεύσεις με αποτέλεσμα να χάνει πιο εύκολα την ισορροπία του. Ένας έμπειρος μαχητής αυτό μπορεί να το εκμεταλλευτεί γρήγορα και αποτελεσματικά και να υπερτερήσει στη μάχη εναντίον του.
Η στατική ισορροπία και η κινητική ισορροπία είναι δύο διαφορετικά πράγματα και ορίζονται από διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης. Η μία έχει σχέση με τις παραμέτρους που καθορίζονται από την ικανότητα στάσης και η άλλη από τις αντίστοιχες παραμέτρους που σχετίζονται με την κινητική συμπεριφορά του σώματος (Δρούγας Βασίλης: Παράγοντες που Επηρεάζουν την Κινητική Ισορροπία κατά την Κλασική Φυσική Μηχανική, 1ο Διεθνές Συνέδριο Κλασικού Αθλητισμού, Τρίκαλα 1 – 3 Νοεμβρίου 2002).
Θα πρέπει να εκπαιδευόμαστε με διαφορετικό τρόπο σε κάθε περίπτωση για καθένα από αυτά. Οι αθλητές, αλλά και καμιά φορά οι εκπαιδευτές, γνωρίζουν λίγα για αυτή τη διαφορά. Αν αναγκάσουμε το σώμα να λειτουργεί σαν όλον με σκοπό να παράγει μεγάλη ισχύ τότε θα αποτύχουμε.
Έτσι λοιπόν ιδιαίτερα στην περίπτωση των δραστικών και γρήγορων τεχνικών του Σάντα που λειτουργούν ταυτόχρονα πολλές μυϊκές ομάδες, αλλά και το σώμα παρουσιάζει συχνές ταλαντεύσεις γύρω από το κέντρο μάζας του ΚΜ (κέντρο βάρους) η ισορροπία στο μέγιστο δυνατόν και ο περιορισμός της ταλάντωσης στο ελάχιστο δυνατόν, είναι δύο σημαντικά στοιχεία στα οποία θα πρέπει να δώσουμε μεγάλο βάρος κατά την εκπαίδευση.
Σε κάθε περίπτωση η μυϊκή ελαστικότητα παίζει πρωτεύοντα ρόλο στην παραγωγή δύναμης και στην αποφυγή ταλαντώσεων εφόσον δεν περιορίζει το εύρος κίνησης και δεν απομονώνει τις μυϊκές ομάδες.
Ελαστικότητα και Σκληρότητα των Μυών
Ας δούμε ένα πολύ σημαντικό παράδειγμα για να καταλάβουμε το ρόλο της ελαστικότητας. Όλοι γνωρίζουμε το λάστιχο που χρησιμοποιούμε στη σφεντόνα, το πανάρχαιο αυτό όπλο που όμως είναι μια πολύ σημαντική εφαρμογή της ελαστικής παραμόρφωσης από τη φυσική επιστήμη.
Σύμφωνα με το Νόμο του Χούκ (F=k.X) όσο μεγαλύτερη είναι η διάταση του ελαστικού μέσου, δηλαδή όσο περισσότερο τεντώνει το λάστιχο που χρησιμοποιούμε, τόσο μεγαλύτερη είναι η αποθηκευμένη ενέργεια στο ελαστικό σώμα (E=½KX2). Δηλαδή, η αποθηκευμένη ενέργεια σε ένα ελαστικό σώμα πολλαπλασιάζεται πολύ γρήγορα με το μήκος Χ.
Για να τεντώσει όμως, θα πρέπει να έχουμε τη δυνατότητα να το επιτύχουμε, δηλαδή να μας το επιτρέπει το ελαστικό μέσο, αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να έχουμε ένα πιο μαλακό (αλλά όχι τελείως μαλακό) λάστιχο. Τότε αν το αφήσουμε θα μας αποδώσει την αποθηκευμένη του ενέργεια και μάλιστα πολύ γρήγορα.

Κάτι ανάλογο γίνεται και με το μυϊκό μας σύστημα, δηλαδή τις μυώδεις ελαστικές περιοχές του σώματός μας που χρησιμοποιούμε για την κίνηση και την παραγωγή δύναμης. Μάλιστα είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε πως αυτό λειτουργεί γατί όλο αυτό το σύστημα δένεται με τις αρθρώσεις μας που είναι υπεύθυνες για τη σωστή στάση και την ισορροπία μας κατά την κίνηση.
Έτσι, αν τοποθετήσουμε μια μικρή πέτρα σε ένα σκληρό λάστιχο και το τεντώσουμε το λάστιχο αυτό με την επαναφορά του θα μας εκτινάξει την πέτρα σε λίγα μόλις μέτρα και αν μας πετύχει ίσως δεν θα καταλάβουμε και πολύ πόνο. Αν όμως χρησιμοποιήσουμε ένα λάστιχο πιο μαλακό τότε μπορούμε να το τεντώσουμε περισσότερο και φυσικά πιο εύκολα. Όταν αφήσουμε ελεύθερο με την ίδια πέτρα αυτή θα εκτοξευθεί πιο μακριά και με μεγαλύτερη δύναμη.
Έτσι η ελαστικότητα παράγει μεγαλύτερη ταχύτητα, περισσότερη ενέργεια που μπορεί φυσικά να μας την αποδώσει και πιο γρήγορα. Το πιο σημαντικό είναι όμως ότι το φαινόμενο θα συμβεί πιο γρήγορα σχεδόν ακαριαία έτσι ώστε η ορμή του σώματος να αλλάξει πολύ γρήγορα, αυτό μεταφράζεται σε μεγαλύτερη ισχύ.
Συνεπώς, ένας σκληρός μυς είναι λιγότερο αποδοτικός και λιγότερο ευέλικτος όσον αφορά τη χρήση του, μάλιστα όταν αυτός χρησιμοποιείται συμπαρασύρει με τη σκληρότητά του και μεγάλο μέρος του κορμού με αποτέλεσμα να διαταράσσεται η ισορροπία και στατικότητα.
Η σκληρότητά του αυτή συμπαρασύρει και άλλους μύες με τους οποίους συνεργάζεται κατά τη χρήση του και έτσι το σώμα μας δένεται σφιχτά σαν μια μάζα που από την μεγάλη ισχύ που θέλουμε να επιτύχουμε χάνει την ισορροπία του και ταλαντώνεται ευκολότερα με αποτέλεσμα να είναι περισσότερο επιρρεπές σε ακινητοποιήσεις, ρίψεις κλπ.
Οι σκληροί μύες είναι υπεύθυνοι επίσης για τραυματισμούς και κακή στάση για την πρόκληση οσφυϊκών και αυχενικών μετατοπίσεων και για τα προβλήματα στις αρθρώσεις του γονάτου και του αγκώνα.
Ολιστική Συνεργασία των Ομάδων του Μυϊκού Συστήματος
Στο Σάντα λοιπόν θέλουμε γρήγορη απόκριση σε συναισθηματικά και νευρομυϊκά ερεθίσματα και φυσικά παραγωγή δύναμης σε μικρό χρονικό διάστημα. Αυτός είναι ένας πολύ σημαντικός συνδυασμός ταχύτητας, ακρίβειας και ισχύος προς το στόχο. Για να έχουμε καλύτερα αντανακλαστικά είναι σίγουρο ότι θα πρέπει να δουλέψουμε σε σημαντικό βαθμό με ελαστικούς μύες και εξειδικευμένη εκπαίδευση.
Ένας βαρύς μυς, σκληρός, γίνεται λιγότερο αποδοτικός στη χρήση του και στην ανταπόδοση ερεθισμάτων σε σχέση με έναν ελαστικό μυ αντίστοιχα. Πρέπει επίσης να γνωρίζουμε ότι οι μεγάλοι μύες έχουν μεγαλύτερη απόδοση ισχύος σε σχέση με τους πιο μικρούς σε όγκο, αλλά έχουν μικρότερη ικανότητα ανακλαστικής απόδοσης, και διαφορετική ελαστικότητα. Έτσι πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα και να εκπαιδεύονται με διαφορετικό τρόπο.
Είναι επίσης πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η απόδοση μιας μυϊκής ομάδας εξαρτάται επίσης από την εποχή του έτους, την υγρασία και τη θερμοκρασία, την φυσική του αντοχή, τη φυσική κατάσταση του ατόμου και την εκπαίδευση και το στυλ που ακολουθεί μακρύ, κοντό, ψηλό ή χαμηλό.
Σε κάθε εφαρμογή μιας τεχνικής πρέπει να καταλάβουμε ότι συνεργάζονται αποτελεσματικά οι μύες με τις αρθρώσεις, το μπροστά μέρος του σώματός μας το πίσω και το πάνω μισό με το κάτω μισό. Έτσι, το σώμα μας για να παράγει μια αποτελεσματική ισχύ και μεγάλη δύναμη θα πρέπει να λειτουργήσει ομοιόμορφα από το πέλμα μέχρι το πάνω μέρος του κεφαλιού μας.
Περιληπτικά Συμπεράσματα
Πρέπει λοιπόν να προσέξουμε την εκπαίδευση για διεύρυνση του εύρους κίνησης των αρθρώσεων μας, την αποτελεσματική ελαστικότητα των βασικών μυώνων που θα χρησιμοποιούμε κατά την τεχνική, και τον τρόπο που τους χρησιμοποιούμε σε σχέση με τον υπόλοιπο κορμό.
Μην ξεχνάτε ότι οι μύες αυτοί παρασύρουν και έναν μεγάλο αριθμό από άλλες μυϊκές ομάδες όταν συσπώνται, θα πρέπει να περιορίσουμε τον μυϊκό κάματο και το μυϊκό στρες γιατί αυτό είναι συσσωρευτικό για τους μύες. Ιδιαίτερα αυτό είναι πολύ σημαντικό στα εντατικά λεπτά μάχης των αθλητών.
Πρέπει να γνωρίζουμε ότι η κοπιαστική επανάληψη δεν είναι απαραίτητα αυτή που θα μας δώσει τα ποθητά αποτελέσματα, απεναντίας μπορεί να μας δημιουργήσει ανεπανάληπτες τενοντίτιδες που θα καθυστερήσουν την ομαλή σύσπαση και διάταση των μυών που θα εκπαιδεύσουμε. Το μέτρο είναι η βασική αρχή των πάντων.
Οι μύες είναι ζωτικής σημασίας συνδετήριοι κρίκοι με τις αρθρώσεις μας και κάθε βλάβη τους αποτυπώνεται πάνω σε αυτές, με αποτέλεσμα με την πάροδο του χρόνου να εμφανίζονται δυσμορφίες και περιορισμός της κινητικότητάς τους, με σημαντικές συνέπειες στην ορθοσωμία μας και στο ευρύτερο μυϊκό μας σύστημα.
Ενεργοποιείστε πολλές μυϊκές ομάδες στην εκπαίδευσή σας και στην προετοιμασία ώστε να είναι έτοιμοι να εργαστούν αποτελεσματικά και με απόλυτη συνεργασία όταν αυτό τους ζητηθεί. Έτσι θα λειτουργήσουν αποτελεσματικά, γρήγορα και συνεργατικά με άλλες μυϊκές ομάδες που θα χρειαστούμε.
Και μην ξεχνάτε:
Η μαχητική ικανότητα είναι κατώτερη από την ταχύτητα και η ταχύτητα είναι κατώτερη από την πνευματική δύναμη.
«Η Μυϊκή Ελαστικότητα και η Παραγωγή Δύναμης στο Sanda»
Copyright © 2012by Dr. Bill Ag. Drougas.
Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου για ερωτήσεις ή περισσότερες πληροφορίες στο email :
bdrougas@yahoo.com
Διαβάστε ακόμα ερευνητικές μου εργασίες στο διαδίκτυο στη σελίδα μου:
www.billdrougas.blogspot.com
www.healthtaichimovement.blogspot.com

Τα Ηπειρωτικά Τοξοειδή στη Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης

Δείτε τα Ηπειρωτικά Τοξοειδή στην  New York Public Library

http://nypl.bibliocommons.com/search?q=Arches+--+Greece+--+Epirus&t=subject

Επισκεφθείτε τη Βιβλιοθήκη στη διεύθυνση
http://www.nypl.org/

ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΓΑΛΙΑΝΔΡΑ- ΑΡΤΙΝΟΥ

Κατασκευαστική ομορφιά και ηπειρώτικη αρχοντιά

«Ηπειρώτικα τοξοειδή-Γεωμετρία, Μορφές, Λαογραφία» του συγγραφέα Βασίλη Αγ. Δρούγα

Τοξοειδή: καμπυλωτές γεωμετρικές  κατασκευές σε μορφή τόξου, που χρησιμεύουν στη διακόσμηση αλλά και τη στήριξη μεγάλου βάρους ή τη δημιουργία σύνδεσης σημείων του χώρου που απέχουν σημαντική απόσταση μεταξύ τους

Β. Δρ.

Του Χαράλαμπου Γαλιάνδρα-Αρτινού

Αδήριτη είναι σήμερα όσο ποτέ άλλοτε η ανάγκη να περισώσουμε την παράδοση και την ιστορία μας. Επ΄αυτού εργάστηκαν και εργάζονται πολλοί προκειμένου να έρθει στην επιφάνεια η πολιτιστική ταυτότητα κάθε περιοχής της χώρας μας.

Όσον αφορά το χώρο της Ηπείρου μεταξύ των διακριθέντων ερευνητών περιλαμβάνεται και ο Αρτινός δημιουργός Βασίλης Αγ. Δρούγας, διακριθείς για την πολύτιμη προσφορά του στη διάσωση των περίτεχνων τοξοειδών δημιουργημάτων που κοσμούν αρχοντικά οικοδομήματα, εκκλησίες, γιοφύρια, πίνακες, κεντήματα. Σπάνια και πανέμορφα καλλιτεχνήματα, που μας τα πρόσφερε αναλυτικά, επιστημονικά, κατά κλάδο και ονομαστικά, σχεδιασμένα  και φωτογραφημένα στο εξαιρετικό πόνημά του «Ηπειρώτικα τοξοειδή-Γεωμετρία. Μορφές, Λαογραφία». Ένα πόνημα-παρακαταθήκη στην ιστορία της Αυτοκρατορίας της Πέτρας, την αρχέγονη και διαχρονική Ήπειρο, τους τεχνίτες, τα μαστοροχώρια, τις αθάνατες δημιουργίες, τους ανθρώπους, τα υλικά, τις δυσκολίες, τις αμοιβές, τους θρύλους, τους μύθους, τις δοξασίες. Ακόμη την εξάπλωση της ηπειρώτικης τοξοειδούς δημιουργίας στα Βαλκάνια και τις μεσοανατολικές χώρες, στα ξένα και τα μακρινά όπου διέπρεψαν οι Ηπειρώτες σμιλευτές της πέτρας, άριστοι τεχνίτες, κτιστάδες και δημιουργοί περίτεχνων οικοδομημάτων, γιοφυριών, εκκλησιών και μιναρέδων, παλατιών και αρχοντικών, υδραγωγείων, λιθόστρωτων δρόμων.

Ένα βιβλίο-κατάθεση ψυχής στις σελίδες  του οποίου περιέχονται κοινωνικά, λαογραφικά και ιστορικά στοιχεία διασταυρωμένα και τεκμηριωμένα μετά από εμπεριστατωμένη έρευνα και επιστημονική ανάλυση περί των τοξοειδών κατασκευών της Ηπείρου. Στοιχεία που έχουν να κάνουν με αρχιτεκτονική, γλυπτική και σκαλιστική διαχρονική ηπειρώτικη τεχνοτροπία. Αθάνατες δημιουργίες και περίτεχνες και πανέμορφες κατασκευές από την εποχή της Αμβρακίας, της Δωδώνης, της Νικόπολης, του Ζαγορίου, των Τζουμέρκων και της Χώρας των Αθαμάνων, του Πύρρου και των Κομνηνοδουκάδων, της βασίλισσας Θεοδώρας. Ανεκτίμητη αρχιτεκτονική κληρονομιά 2.500 και πλέον ετών που καταμαρτυρεί την παρουσία της Ηπείρου στο διάβα των αιώνων .Μια ιστορική αναδρομή στη σχεδιαστική και κατασκευαστική ιδιομορφία των ηπειρωτών, της χώρας της πέτρας, αλλά και του απέραντου πράσινου και των κρυστάλλινων νερών.

Στο επιστημονικά τεκμηριωμένο πόνημα-φωτοσχεδιαστικό λεύκωμα καταγράφονται αναλυτικά τα τοξοειδή δημιουργήματα, η αρχιτεκτονική τους, οι κοινωνικές προσεγγίσεις, οι ιδιαιτερότητες, τα ονόματα οικογενειών κτιστάδων, τα μπουλούκια που συγκροτούσαν κάθε συνεργείο, η καταγωγή τους, η ιστορία της πλάκας και της πέτρας, τα υλικά που χρησιμοποιούσαν και η αντοχή τους, οι τόποι δημιουργίας και οι δυσκολίες που αντιμετώπιζαν, ο ξενιτεμός, ο νόστος και ο γυρισμός, οι ευεργέτες, οι εργάτες και το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούσαν.

Ανεκτίμητη η προσφορά του συγγραφέα αφού από το πόνημά του αντλούνται  σημαντικές πηγές γνώσεων περί των τοξοειδών κατασκευών. Απαραίτητο  «εργαλείο» για αρχιτέκτονες, μηχανικούς, σχεδιαστές, μαστόρους, τεχνίτες και σμιλευτές της πέτρας. Γι΄αυτό και δεν πρέπει να λείπει από τις βιβλιοθήκες όσων ασχολούνται με τοξοειδείς κατασκευές. Για την προμήθειά του απευθυνθείτε στο συγγραφέας κ. Δρούγα στη διεύθυνση Κ. Κρυστάλλη 120, 47100 Άρτα και στην ηλεκτρονική διεύθυνση bdrougas@yahoo.com